زمانی که می‌خواهید، لوازم آرایشی بهداشتی بخرید، چقدر برایتان، علامت و نشان حک شده «فاقد تست حیوانی» بر روی آن اهمیت دارد؟! شما، تا چه میزان، دغدغه حفاظت از حیوانات را دارید؟! آیا این موضوع که وسایلی که ما می‌خواهیم، استفاده کنیم، پیش از آن باید، جان فداییانی از جنس حیوانات، برای آن قربانی شده باشند، برای شما آزار دهنده نیست؟! اطمینان داریم، اکثریت مردم جهان در خصوص تست حیوانی، مواضع مخالفی دارند. اگر بخواهیم کمی واضح‌تر در این باره صحبت بکنیم، باید به سابقه آزمایش بر روی حیوانات در سال‌های دور نگاهی بیندازیم.
تاریخچه تست‌های حیوانی به قرن‌ها پیش باز می‌گردد، اما توجه به آن به طور منظم و علمی از اوایل قرن نوزدهم آغاز شد. در گذشته، انسان‌ها از حیوانات برای درک بهتر فرآیندهای بیولوژیکی و بیماری‌ها استفاده می‌کردند. به عنوان مثال، در قرن هجدهم، آزمایش‌های اولیه بر روی خرگوش‌ها و موش‌ها صورت می‌گرفت. همچنین، با ظهور پزشکی مدرن و توسعه علم فیزیولوژی، تست‌های حیوانی رونق بیشتری گرفتند.
در این مطلب از سری مقالات سایت آراکسین سعی خواهیم کرد در ابتدا به تاریخ تست حیوانی و کاربرد آن در صنایع مختلف بپردازیم، سپس در خصوص چگونگی انجام آن در محصولات آرایشی بهداشتی و عوارض و معایب آن توضیحات جامعی بدهیم. در نهایت به برندهای معروف آرایشی بهداشتی که تست حیوانی بر روی محصولاتشان انجام نمی‌دهند، اشاره بکنیم.
تست حیوانی بر روی محصولات
همانطور که شرح دادیم، تست حیوانی از قرن 18 میلادی شروع شد اما به تدریج در قرن بیستم، با پیشرفت‌های پزشکی و دارویی، تست‌های حیوانی به ابزار مهمی برای آزمایش محصولاتی مانند داروها، واکسن‌ها و درمان‌های جدید تبدیل شدند. این روش‌ها کمک کردند، تا دانشمندان از اثرات جانبی و ایمنی داروها قبل از آزمایش در انسان‌ها آگاه بشوند.
تاریخچه تست‌های حیوانی همچنین با نقدهای اجتماعی و اخلاقی همراه بوده است. از دهه‌های اخیر، بحث‌هایی درباره اخلاقیات استفاده از حیوانات در پژوهش‌های علمی و ضرورت بهبود روش‌ها و جایگزینی آنها با تکنیک‌های دیگر آغاز شده است.
📑 در حال حاضر، قوانین و مقرراتی برای نظارت بر استفاده از حیوانات در تحقیقات علمی وجود دارد که هدفش، کاهش رنج حیوانات و ارتقای رفاه آنها است.
تست حیوانی، در چه صنایعی کاربرد دارد؟
تست حیوانی، در صنایع زیادی راه پیدا کرده است و از آن برای آزمایش بر روی تولیدات مختلف خود، استفاده می‌کنند. خرگوش، همستر، موش، خوکچه هندی، ماهی و … از دسته حیواناتی هستند، که بر روی آنها، آزمایش انجام می‌شود. البته استفاده از روش‌های جایگزین که نیازی به آزمایش حیوانی ندارند، در حال افزایش است، اما هنوز در بسیاری از زمینه‌ها، تست حیوانی را الزام می‌دانند.
صنعت دارویی
برای آزمایش داروها و محصولات دارویی جدید، قبل از انجام آزمایشات بالینی انسانی، بر روی حیوانات مختلف، آزمایشاتی انجام می‌شود.
تست حیوانی در تحقیقات پزشکی و زیستی
برای درک بهتر فرآیندهای زیستی، بیماری‌ها و آزمایش روش‌های درمانی جدید، بر روی حیوانات، تست‌های مختلفی انجام می‌دهند.
ارزیابی محصولات شیمیایی صنعتی با تست حیوانی
برای بررسی استاندارد بودن سمیت و ایمنی مواد شیمیایی صنعتی، قبل از آنکه آنها را استفاده بکنند، با آزمایش حیوانی، از این موضوعات، اطمینان پیدا می‌کنند.
صنایع آرایشی و بهداشتی
یکی از پر کاربردترین آزمایشات حیوانی در صنعت آرایشی و بهداشتی، صورت می‌گیرد. به گفته پژوهشگران، این تست‌ها، برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی محصولات آرایشی و بهداشتی است.
تغذیه و محصولات غذایی
تست حیوانی در این صنعت به دلیل ارزیابی ایمنی و اثربخشی مکمل‌های غذایی و برخی مواد افزودنی غذایی، بر روی حیوانات، انجام می‌شود.
تحقیقات بوم شناسی و محیط زیستی
برای مطالعه تاثیرات منفی آلودگیهای محیطی، در ابتدا بر روی حیوانات، آزمایش‌های مختلفی انجام می‌شود؛ تا از طریق آن، آثار آن را بر روی انسان‌ها پیش‌بینی بکنند.
معایب تست حیوانی
متاسفانه این موضوع، غیر قابل انکار است، که بسیاری از این تست‌های حیوانی، ضرورتی ندارد و نقطه اتکایی برای تایید بسیاری از آزمایش‌ها، به حساب نمی‌آید!
📑 حتی بسیاری از محققان، معتقد هستند، جایگزینی این روش با بسیاری از روش‌های جایگزین، هیچ خطری را در بسیاری از موارد مانند محصولات آرایشی بهداشتی، متوجه انسان نمی‌کند.
مسائل اخلاقی در تعارض با تست حیوانی
آزمایش بر روی حیوانات، اغلب حیوانات را در معرض درد، رنج و مرگ قرار می‌دهد و نگرانی‌های اخلاقی جدی را ایجاد می‌کند. بسیاری از مردم و سازمان‌های حقوق حیوانات، بر این استدلال هستند که استفاده از حیوانات برای آزمایش‌هایی که به آنها آسیب می‌ساند، بی رحمانه است.
همچنین از سوی دیگر، این باور که حیوانات، حق ذاتی دارند و باید عاری از استثمار زندگی بکنند، یک استدلال کلیدی علیه آزمایش حیوانات است. بسیاری از افراد اعتقاد دارند، از نظر اخلاقی، آسیب رساندن به این موجودات برای منافع انسانی اشتباه محض است.
محدودیت های علمی آزمایش حیوانات
یکی از بزرگ‌ترین اشکالات علمی در این باره این است که حیوانات، الگوهای کامل و مشابهی برای انسان نیستند. حتی اگر حیواناتی مانند موش‌ها، شباهت های ژنتیکی با انسان دارند، پاسخ‌های بیولوژیکی در این رابطه، می‌تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد.
📑 در نهایت، این آزمایشات به نتایجی منجر می‌شود که ممکن است، به درستی با شرایط انسانی تطبیق داده نشده و قابلیت اطمینان برخی یافته‌ها را کاهش بدهد.
نرخ شکست بالای تست حیوانی در تطبیق با انسان
بسیاری از داروها و درمان‌هایی که در آزمایشات حیوانی موثر و بی خطر به نظر می‌رسند، در آزمایشات بالینی انسانی شکست می‌خورند. بر اساس برخی پژوهش‌ها، بیش از 90 درصد از داروهایی که آزمایش حیوانی را پشت سر می گذارند، به دلیل تفاوت در فیزیولوژی و متابولیسم، در آزمایشات انسانی موفق نمی‌شوند.
چالش‌های قانونی در آزمایشات بر روی حیوان
در بسیاری از مناطق، محدودیت‌های زیادی برای آزمایش حیوانات، به ویژه برای محصولات آرایشی وجود دارد. این امر منجر به فشار، برای روش های جایگزین شده و استفاده از حیوانات را در صنایع خاص، پیچیده کرده است.
همچنین، افزایش آگاهی و حساسیت در مورد رفاه حیوانات باعث شده که مصرف کنندگان و نهادهای نظارتی بیشتری با آزمایش حیوانات مخالفت کرده و صنایع متکی به آن را تحت فشار قرار بدهند.
صرف هزینه و زمان بالا در تست حیوانی
آزمایش بر روی حیوانات در مقایسه با روش‌های جایگزین، می‌تواند بسیار پرهزینه و وقت گیر باشد. تهیه حیوانات، نگهداری از آنها و انجام آزمایش‌ها ممکن است، سال‌ها طول بکشد و میلیون‌ها دلار هزینه بر جای بگذارد.
ارتباط محدود تست حیوانی برای برخی از بیماری‌ها
مدل‌های حیوانی، ممکن است برای مطالعه بیماری‌های پیچیده مانند سرطان، آلزایمر یا اختلالات روانی ناکافی باشند. به عنوان مثال، مغز و رفتار حیوانات، به طور قابل توجهی با مغز انسان متفاوت است. از سوی دیگر، بیشتر آزمایشات حیوانی، بر روی تعداد کمی از گونه‌ها انجام می‌شود، که نشان دهنده تنوع پاسخ‌های بیولوژیکی در سایر گونه‌ها یا انسان‌ها نیست.
آزمایشات حیوانی، تهدیدی برای برندها
برندها و مجموعه‌هایی که به شدت به آزمایش حیوانات متکی هستند، اغلب با واکنش شدید گروه‌های حقوق حیوانات، مصرف کنندگان و فعالان مواجه می‌شوند. این امر، به اعتبار سازمان آسیب می‌زند و به تحریم یا تبلیغات منفی علیه آنها می‌انجامد.
📑 با افزایش آگاهی در مورد مسائل مربوط به رفاه حیوانات، حمایت عمومی کمتری از اقداماتی که شامل رنج حیوانات است، وجود دارد که منجر به کاهش اعتماد مصرف‌کنندگان به برند، محصولات و شرکت‌های درگیر در آزمایش حیوانات شده است.
تاثیر بر تنوع زیستی حیوانات
برخی از گونه‌های مورد استفاده در آزمایشات حیوانی، نادر یا در خطر انقراض هستند و استفاده از آنها در آزمایشگاه‌ها، بقای آنها را در طبیعت تهدید می‌کند. همچنین، پرورش و مراقبت از حیوانات آزمایشگاهی، پیامدهای زیست محیطی زیادی دارد.
نحوه تست حیوانی بر روی محصولات آرایشی و بهداشتی
آزمایش حیوانی برای محصولات آرایشی و بهداشتی برای ارزیابی ایمنی و کارایی مواد تشکیل دهنده یا محصولات نهایی قبل از عرضه به بازار استفاده می شود. هدف این آزمایشات این است که اطمینان حاصل شود که محصولات آسیبی به انسان وارد نمی‌کنند، اما این به ضرر رفاه حیوانات تمام می‌شود. حال، در چند مورد، درباره چگونگی انجام این تست‌ها، بیشتر توضیح خواهیم داد.
تست‌های تحریک پوست
بر اساس اینکه، یک محصول آرایشی یا ترکیبات آن، باعث تحریک یا واکنش‌های آلرژیک در هنگام استفاده روی پوست می‌شود یا خیر؟! مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در این روش، محصول، به طور مستقیم بر روی پوست تراشیده شده حیوانات، معمولا خرگوش یا خوکچه هندی، زده می‌شود. سپس پوست، برای قرمزی، تورم، تاول یا سایر علائم تحریک، بررسی می‌شود.
تست‌های حساسیت پوستی در محصولات مراقبتی پوست
ماده، را بر روی پوست خوکچه هندی یا موش می‌زنند و سپس پاسخ ایمنی آنها برای تعیین اینکه آیا خطر واکنش‌های آلرژیک در انسان وجود دارد، مشاهده می‌شود. این موضوع، برای این است که آیا یک محصول، پس از استفاده مکرر، باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک یا حساسیت می‌شود یا خیر؟!
تست تحریک چشم در محصولات آرایشی بهداشتی
برای اینکه ارزیابی بکنند، آیا یک محصول یا ماده آرایشی باعث تحریک چشم می‌شود یا خیر، فرآورده را در چشم حیوانات، اغلب خرگوش به ویژه خرگوش آلبینو به دلیل چشمان حساسش، می‌ریزند تا به مرور زمان قرمزی، تورم، ترشح یا کوری احتمالی آن را مورد بررسی قرار بدهند.
تست‌های جهش زایی
حیوانات، در معرض مواد مختلف محصولات آرایشی بهداشتی قرار می‌گیرند و محققان جهش‌های DNA را که ممکن است منجر به خطرات درازمدت سلامتی بشوند، را بررسی می‌کنند. این آزمایشات با هدف اینکه آیا یک عنصر آرایشی باعث جهش ژنتیکی می شود یا خیر، انجام می‌شود.
تست سمیت حاد
با هدف تعیین دوز کشنده یا اثرات مسمومیت احتمالی یک ماده آرایشی هنگام مصرف، استنشاق یا استفاده از آن روی پوست، انجام می‌شود. حیواناتی مانند موش و خرگوش را در معرض مقادیر مختلفی از این ماده قرار داده، تا ببینند چه مقدار از محصول، باعث آسیب جدی یا مرگ او می‌شود. این روش به گفته این افراد، تعیین کننده سطح ایمنی محصول است.
تست‌های سمیت باروری و رشدی
حیوانات باردار، مانند موش یا خرگوش را در معرض مواد آرایشی قرار می‌دهند و محققان از نظر نقایص مادرزادی یا مشکلات تولید مثل در فرزندان، آنها را تحت نظر قرار می‌دهند. به گفته پژوهشگران، این موضوع برای این است، که اثرات بالقوه یک محصول آرایشی بر تولید مثل یا رشد جنین انسان را بررسی بکنند.
تست‌های سرطان زایی محصولات آرایشی
برای اینکه بدانند، استفاده طولانی مدت از یک محصول آرایشی باعث سرطان می‌شود یا خیر؟! حیواناتی مانند موش یا موش صحرایی را برای مدت طولانی در معرض مواد آرایشی قرار می‌دهند و محققان، توسعه تومورهای احتمالی را بررسی می‌کنند.
روش‌های جایگزین تست حیوانی در محصولات آرایشی بهداشتی
در بسیاری از مناطق در جهان، مانند اتحادیه اروپا، هند و استرالیا، آزمایش بر روی حیوانات برای لوازم آرایشی بهداشتی، ممنوع یا به شدت محدود شده است. این موضوع، منجر به ظهور تست‌های جایگزین شده است. خوشبختانه امروزه، روش‌های جایگزین تست حیوانی در محصولات آرایشی و بهداشتی با هدف کاهش و حذف استفاده از حیوانات در آزمایش‌های علمی توسعه پیدا کرده است. این روش‌ها، علاوه بر جنبه‌های اخلاقی، اغلب سریع‌تر، دقیق‌تر، و اقتصادی‌تر هستند. در ادامه، چند نمونه از روش‌های جایگزین، را مطرح خواهیم کرد.
روش‌های درون کشتگاهی (In Vitro Testing)
در این روش، از سلول‌های انسانی که در آزمایشگاه رشد داده شده‌اند، استفاده می‌شود تا به جای آزمایش بر روی حیوانات، واکنش پوست یا بافت‌های دیگر، به مواد شیمیایی را بررسی بکنند. این روش، برای آزمایشات ایمنی مانند بررسی حساسیت‌های پوستی، تحریک پذیری چشم و سمیت استفاده می‌شود. همچنین، با فناوری جدید به نام اندام‌های روی تراشه (Organ-on-a-Chip)، از میکروچیپ‌های حاوی سلول‌های انسانی، برای شبیه‌سازی اندام‌های بدن مانند کبد، ریه و قلب استفاده کرده و تاثیر مواد شیمیایی را بر اندام‌های خاص آزمایش می‌کنند.
آزمایشات انسانی (Microdosing)
در روش میکرودوزینگ، مقادیر بسیار کمی از ماده بر روی انسان، آزمایش می‌شود که برای بدن انسان خطرناک نیست، اما می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره نحوه واکنش بدن به ماده ارائه بدهد.
مدل‌های کامپیوتری (In Silico Testing)
با استفاده از مدل‌های کامپیوتری پیچیده و الگوریتم‌های هوش مصنوعی، می‌توان واکنش بدن به مواد شیمیایی مختلف را پیش‌بینی کرد. در این مدل‌ها، از اطلاعات موجود از داده‌های شیمیایی و بیولوژیکی برای پیش‌بینی ایمنی و کارایی مواد استفاده می‌کنند. از سوی دیگر، با روش ساختار-فعالیت (QSAR)، بر اساس خواص شیمیایی مولکول‌ها و رابطه آنها با اثرات بیولوژیکی، اثرات احتمالی یک ماده جدید را بدون نیاز به آزمایش‌های حیوانی می‌توان پیش‌بینی کرد.
تست‌های میکروبی و آنزیمی به جای تست حیوانی
در برخی موارد، از میکروب‌ها و آنزیم‌ها به جای استفاده از حیوانات برای بررسی واکنش‌های شیمیایی یا سموم مواد استفاده می‌شود. به عنوان مثال، تست‌های مربوط به جهش‌زایی یا سمیت ژنتیکی می‌توانند با استفاده از آزمایشات آنزیمی و میکروبی انجام بشوند.
نمونه‌های بافتی انسانی (Human Tissue Models)
برخی از شرکت‌ها، از پوست انسانی که در جراحی‌های پلاستیک به دست آمده، استفاده می‌کنند. این نمونه‌های پوستی، امکان آزمایش مستقیم واکنش‌ها را فراهم می‌کنند. همچنین یک روش دیگر، در نمونه‌های بافتی انسانی به نام بافت‌های سه بعدی (3D Human Skin Models) وجود دارد که در آن از سلول‌های انسانی برای ساختن بافت‌های سه‌بعدی که شبیه به پوست واقعی انسان هستند، استفاده می‌کنند و می‌توانند به عنوان جایگزین‌هایی برای تست‌های حیوانی به کار گرفته بشوند.
مطالعات اپیدمیولوژیک و مشاهداتی
بررسی داده‌های اپیدمیولوژیک، یعنی داده‌های مربوط به اثرات مواد شیمیایی یا داروها بر جوامع انسانی واقعی، نیز می‌تواند جایگزینی برای تست‌های حیوانی باشد. این داده‌ها، شامل اثرات ناشی از مصرف محصولات، توسط انسان‌ها در گذشته و حال است که به تولید اطلاعاتی کاربردی برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی مواد کمک می‌کند.
از کجا بفهمیم، چه محصولات آرایشی بهداشتی، تست حیوانی ندارند؟
به دلیل اینکه، این موضوع برای برندهایی که تست حیوانی انجام نمی‌دهند، اهمیت زیادی دارد، با لوگویی با عنوان کرولتی فری Cruelty-Free)) که شکل یک خرگوش است، بر روی محصولاتشان یا جعبه محصولاتشان، آن را در کنار علامت‌های دیگر محصول، به تصویر کشیده، تا مردم با آگاهی از این موضوع، محصول مورد نظر را با اطمینان خاطر، خریداری بکنند.
همچنین در وب سایت و شبکه‌های مجازی مربوط به برند و محصولاتشان، به این موضوع تاکید کرده و در آگاهی سازی جمعی برای آن تلاش می‌کنند.
برندهای معروف و مشهور آرایشی بهداشتی فاقد تست حیوانی
در دنیا، برندهای معروف زیادی هستند، که به حمایت از حقوق حیوانات پایبند بوده و متعهد به تولید محصول بدون ظلم به طبیعت، هستند. این موضوع، به این معنی است که محصولات یا مواد تشکیل دهنده خود را در هیچ مرحله‌ای از تولید، روی حیوانات آزمایش نمی‌کنند.
بادی شاپ، e.l.f، فنتی بیوتی، اوردینری، رولوشن، ماریا نیلا، تاچا، دبورا و بسیاری دیگر، از بهترین برندهای آرایشی بهداشتی در جهان به شمار می‌آیند، که فاقد تست حیوانی هستند.
📑 در این بین، برند آراکسین که یک برند مراقبت پوست، مو و بهداشت فردی است و محصولاتش در کشور آلمان فرموله شده و در کشور ایران، پکیج و بسته بندی می‌شود، نیز به این تعهد پایبند بوده و در مسیر تولید محصولاتش تا نهایی شدن آن، هیچ گونه آزمایشی بر روی حیوانات انجام نمی‌دهد. همین موضوع، در کنار کیفیت بالای محصولات آراکسین، باعث جلب اعتماد بیشتری از سوی افراد شده است.
آینده‌ای امیدوار کننده برای تست محصولات آرایشی بهداشتی
روش‌های جایگزین تست حیوانی، نه تنها به حفظ حقوق حیوانات کمک می‌کنند، بلکه با توجه به پیشرفت‌های علمی و تکنولوژی، دقت و کارایی بالاتری در ارزیابی ایمنی و کارایی محصولات آرایشی و بهداشتی دارند. این رویکردها نشان دهنده آینده‌ای امیدوار کننده برای تست محصولات، با کمترین آسیب به محیط زیست و موجودات زنده هستند.
سوالات متداول درباره محصولات آرایشی بهداشتی فاقد تست حیوانی
1. چرا تست حیوانی لوازم آرایشی مورد انتقاد است؟
– تست حیوانی باعث ایجاد درد و آسیب به حیوانات می‌شود که از نظر اخلاقی قابل قبول نیست.
– نتایج این آزمایش‌ها به صورت الزامی، قابل تعمیم به انسان نیست و ممکن است گمراه کننده باشد.
2. چه خطراتی برای حیوانات در تست حیوانی لوازم آرایشی وجود دارد؟
– آسیب و رنج فیزیکی مانند تحریک، قرمزی، خارش و درد.
– استرس و آسیب روانی مانند اضطراب، ترس و افسردگی
– در مواردی شدید، آسیب‌های جدی یا حتی مرگ حیوان
3. چه جایگزین‌هایی برای تست حیوانی لوازم آرایشی وجود دارد؟
– روش‌های جدید آزمایش، بدون استفاده از حیوانات در حال جایگزینی تست حیوانی هستند.
– این روش‌ها از نظر اخلاقی و علمی مورد قبول هستند.
4. چرا نتایج تست حیوانی لوازم آرایشی غیرقابل اطمینان است؟
– پاسخ‌های حیوانات به برخی مواد ممکن است با انسان متفاوت باشد.
– عوارض جانبی مشاهده شده در حیوانات، حتما و قطعا، در انسان اتفاق نمی‌افتد.
